Oι αισθητικές κατηγορίες με υπαρξιακούς όρους (με τον τρόπο του Schopenhauer)

 Υψηλό (υπέροχο): το αντικείμενο ισχυρότερο από τον παρατηρητή ―το αντικείμενο μπορεί να σκοτώσει τον παρατηρητή αν αυτός ξεπεράσει την αισθητική σχέση προς την πραγματική. Από την άλλη, ο παρατηρητής δεν μπορεί να επιδράσει πάνω το υψηλό αντικείμενο (να χαλάσει την ομορφιά του). Παράδειγμα, η έρημος, ένας μεγάλος ποταμός, ο γκρεμός κτλ.

Ωραίο: το αντικείμενο ίσο προς τον παρατηρητή ―ο παρατηρητής, αν επιδράσει πάνω στο αντικείμενο δεν θα του αφαιρέσει την ομορφιά του. Πχ το ανδρικό σώμα, ο δωρικός ρυθμός.

Κεχαριτωμένο: το αντικείμενο πιο αδύναμο από τον παρατηρητή ―ο παρατηρητής, αν επιδράσει πάνω στο αντικείμενο θα χαλάσει την ομορφιά του, για να το πούμε αλλιώς το αντικείμενο είναι «εύθραυστο» μορφολογικά. Ένα λουλούδι, το γυναικείο πρόσωπο, ο ιωνικός ρυθμός. Ενώ ένα σπάσιμο σε έναν δωρικό κίονα δεν αλλοιώνει την μορφή του, το σπάσιμο της έλικας ενός ιωνικού κιονόκρανου την αλλοιώνει.

Άσχημο είναι ένα ψευδές υψηλό. Η αμορφία του αντικειμένου τρομάζει τον παρατηρητή αλλά στην πραγματικότητα είναι πιο αδύναμο από αυτόν.